Google heeft officieel zijn nieuwe datacenter in het Groningse Winschoten geopend. Met deze faciliteit, de derde van de techgigant in Nederland, wil het bedrijf inspelen op de explosief groeiende vraag naar AI-toepassingen en clouddiensten zoals Google Cloud, Workspace en Maps. De opening markeert een volgende stap in een langjarige investeringsstrategie, waarbij Google inmiddels meer dan 3,8 miljard euro in de Nederlandse digitale infrastructuur heeft gestoken.
AI als economische motor
De ingebruikname van de locatie aan de Hoogebrug komt op een moment dat kunstmatige intelligentie een steeds prominentere rol speelt in de economie. Volgens een door Google aangehaald onderzoek zou generatieve AI (Gen AI) het Nederlandse bbp met maar liefst 80 tot 85 miljard euro kunnen verhogen. Marco Ynema, die de leiding heeft over de datacenters van Google in Nederland, benadrukt het belang van deze fysieke infrastructuur. “Digitale infrastructuur is de ruggengraat van de digitale economie en onmisbaar om de AI-ambities van ons land waar te maken,” stelt hij.
Ook vanuit het bedrijfsleven wordt de uitbreiding toegejuicht. Jan Baan, CEO van modeketen Omoda en klant van Google Cloud, geeft aan dat de verhoogde capaciteit essentieel is voor innovatie. “Dit stelt ons in staat om sneller te innoveren, hoge prestaties te handhaven en ons bedrijf met meer vertrouwen op te schalen,” aldus Baan. De voortdurende investeringen in ‘job-ready’ AI-vaardigheden en technische capaciteit moeten ervoor zorgen dat Nederland in de voorhoede blijft van wereldwijde technologische kansen.
Duurzaamheid en innovatieve koeling
Bij het ontwerp van de faciliteit in Winschoten, waarvoor de eerste paal in december 2023 de grond in ging, is nadrukkelijk gekeken naar energie-efficiëntie en waterbesparing. Het gebouw is uitgerust met zonnepanelen op het dak en maakt gebruik van geavanceerde luchtkoelingstechnologie om het waterverbruik te beperken tot louter huishoudelijk gebruik. Een belangrijk aspect van het ontwerp is de voorbereiding op restwarmtegebruik; de warmte die de servers produceren, kan in de toekomst worden ingezet voor lokale warmtenetten om huizen, scholen en bedrijven te verwarmen.
Ondanks deze maatregelen erkent het bedrijf dat er uitdagingen zijn. Vorig jaar kwam Google onder vuur te liggen nadat de totale uitstoot met 13% was gestegen, voornamelijk door het toegenomen energieverbruik van datacenters. In reactie hierop stelden CSO Kate Brandt en Benedict Gomes in hun rapport van 2024 dat er, ondanks de vooruitgang, nog aanzienlijke hobbels te nemen zijn. “Een duurzame toekomst vereist systeemverandering, sterk overheidsbeleid en nieuwe technologieën,” luidde hun commentaar. Google blijft zich inzetten voor samenwerking om deze doelen te bereiken.
Groene stroom en waterbeheer
Om de ecologische voetafdruk te compenseren, zet het bedrijf zwaar in op hernieuwbare energie. Tot op heden heeft Google de ontwikkeling van meer dan één gigawatt aan groene stroomcapaciteit in Nederland ondersteund. Een recent voorbeeld is de baanbrekende stroomafnameovereenkomst (PPA) met Shell, die ervoor zorgt dat de levensduur van een offshore windpark wordt verlengd – een primeur in de zakelijke markt. Daarnaast investeerde het bedrijf eerder al 45 miljoen euro in een waterzuiveringsinstallatie die water uit het Eemskanaal verwerkt voor industriële koeling in de Eemshaven.
Naast energiebeheer richt Google zich op het lokale waterbeheer. Het doel is om tegen 2030 gemiddeld 120% van het verbruikte water aan te vullen door de gezondheid van stroomgebieden in de buurt van kantoren en datacenters te verbeteren.
Lokale impact en circulaire economie
De impact van Google in Nederland beperkt zich niet tot servers en kabels. De datacenters bieden momenteel werk aan ongeveer 700 mensen, verspreid over voltijdbanen en contractfuncties. Voor de operatie in Nederland werkt de techgigant samen met bijna 160 lokale leveranciers. In samenwerking met de gemeente Oldambt en organisaties als WerkPro, Afeer en Cosis wordt er op de locatie in Winschoten bovendien gewerkt aan een ‘Circular Centre’. Dit initiatief moet de circulaire economie bevorderen door materialen te verzamelen, sorteren en hergebruiken, en dient tegelijkertijd als sociaal en educatief knooppunt.
Europese context en concurrentie
Winschoten is niet de enige plek waar Google actief is. Het bedrijf opende eerder al datacenters in de Eemshaven (2018) en Middenmeer (2020). Daarnaast werd in april 2024 gestart met de bouw van een nieuwe faciliteit op industrieterrein Westpoort, ten westen van Hoogkerk in de gemeente Groningen. Ook over de grens wordt flink geïnvesteerd; eerder deze maand kondigde het concern een investering van 5,5 miljard euro aan voor datacenters en kantoorruimte in Duitsland.
De concurrentie zit echter evenmin stil in de strijd om digitale dominantie op Nederlandse bodem. Microsoft lijkt eveneens zijn aanwezigheid uit te breiden en heeft in september 2025 nog eens 50 hectare grond verworven in Middenmeer, wat wijst op een aanhoudende race om datacenter-capaciteit in de polder.
Meer verhalen